Neon Genesis Evangelion’un yapımcısı Hideaki Anno’nun Japonya’daki anime sektörü hakkında ümitsiz konuşması büyük yankı uyandırdı ve anime severler tarafından sektöre dair pek çok şeyin yeniden sorgulanmasına neden oldu. Durum böyle olunca doğal olarak akla gelen ilk konulardan biri şüphesiz anime yapımcılarının ne kadar kazandığı.
NHK’nin raporuna göre günde ortalama 11 saat mesai yapan 759 animatörün yıllık kazancının ortalaması $8860. Bu hesapla aylık ortalama kazanç $738’a denk geliyor. Yapımcılardan çok azı biraz olsun tatmin edici bir miktar kazanırken bazı stüdyolar $300’a yani Japonya gibi bir ülkede, Türkiye’deki asgari ücretin bile altına (ayda yaklaşık 800 TL’ye) insanları çalıştırıyorlar. Japonya hükümetinin de artık konuyu yakından takip ettiği, sektörün geleceği adına çalışma şartlarının iyileştirilmesi gerektiği konuşuluyor.
Konuyla ilgili olarak ayrıca Kotaku, önde gelen anime stüdyolarından biri olan Studio Pierrot‘ta çalışan, The Last: Naruto the Movie, Tokyo Ghoul ve Akatsuki no Yona gibi önemli animelerin animatörlüğünü yapan Henry Thurlow’un Reddit üzerinden cevapladığı sorulara yer vermişti. Animatörün kendisine sorulan başlıca soruları ve yanıtlarını alt paragraftan itibaren okuyabilirsiniz.
Anime stüdyoları en çok hangi bölgede bulunuyor?
Japonya’daki stüdyoların çoğu Tokyo’nun batı bölgesinde bulunuyor. Bunun sebebi stüdyoların birbirlerine dokunacak yardımları elbette. Herkes sahneden sahneye koşabiliyor çünkü bir diğeri hemen alt sokakta.
Japonya’ya gelmeden önce Japonca biliyor muydunuz?
Japonya’ya geldiğimde Japoncayı çok az biliyordum. Bu sebepten dolayı da anime endüstrisine hemen giriş yapamadım. Yıllarımı aldı ve gerçekten de zorlu bir süreçti. Şu anda bile akıcı bir şekilde konuşamıyorum ama röportajlar ve Japon dünyası için yeterince bildiğimi söyleyebilirim.
Taşınmak zor muydu?
Japonya’ya direk bir animatör olarak gitmek oldukça zor olurdu. Ben önce bir İngilizce öğretmeni olarak geldim, dili biraz öğrendim, ve burada bulunduktan birkaç yıl sonra stüdyolara başvurdum. Muhtemelen en iyi yolu budur. İngilizce öğretmeni olduğunuz o sırada kültürel farklılıklara yavaş yavaş alışıyorsunuz, metro hattına ve daha birçok şeye alışıyorsunuz. Doğrusunu söylemek gerekirse alışmak o kadar da uzun sürmüyor, en azından benim için çok uzun sürmemişti. Yarım yıl belki. Sonrasında “etrafı dolaşmak” gibi şeyler pek bir sorun olmuyor.
Ücretlerin berbat olduğu gerçekten de doğru mu?
Kim olduğunuz ve işinizin ne olduğu saat başına aldığınız ücreti değiştirebiliyor. Sadece çok usta kişilerin başarabileceği “serbest anahtar-kare animatörü” mevcut en iyi konum. İstediğiniz ücreti talep edebilirsiniz ve eğer dilerseniz projeden sonra tatil yapabilirsiniz. Benim gibi arada kalanlar dahil diğer herkes için o kötü söylentiler doğru. Şu an çalıştığım “Pierrot” stüdyosuna geçmeden önce “Nakamura pro” isimli stüdyoda adeta bir köle gibi 8 ay çalıştım. Ve her çizimime 1 dolar veriyorlardı. Yani günde 5 dolar ile 25 dolar arası bir gelir elde ediyordum. Pierrot’ta çok daha iyi durumdayım. Ama yine de kötü sayılır. Bir çizim 2 dolar ile 4 dolar arası değerlendiriliyor. Burada da günlük 40 dolar gibi bir para kazanabiliyorum. Normal birisinin standartlarına göre berbat bir rakam. Ama müthiş animelerde çalışmak istiyorsanız başka seçiminiz yoktur. Pierrot’ta aylık yaklaşık 1000 dolar kazanıyorum. Köle gibi çalıştıran stüdyodan ise sadece 300 dolar kazanabiliyordum aylık.
Anime stüdyoları yabancı çalışan almaya karşı mı?
Bu stüdyoların çoğunda daha önce neredeyse hiç yabancı birisi çalışmamış, bu yüzden “yabancı çalışan almaya karşı” demek pek mantıklı bir şey olmaz. Sanırım “Bekleyin, yabancı birini alırsak dil engellerini düşünmek zorunda kalmayacak mıyız? Vizelerine destek olmak zorunda kalmayacak mıyız? Uğraşılmaz bunlarla. Bunları mülakata bile almayalım.” gibisinden şeyler düşünüyorlardır.
Bazen animeleri sert bir şekilde eleştirebiliyoruz ancak bunların bilinmesi, paylaşılması ve göz önünde bulundurulmasında fayda var. Bu yazılanlardan sonra Japonya’daki anime sektörünün geleceği hakkında olumsuz konuşanları daha iyi anlayabiliyoruz. Obama’nın bile Japonya’ya teşekkür mesajında animelerden bahsetmesi animelerin Japonya için ne kadar önemli olduğunu açıkça ortaya koyuyor. Umarız kısa zamanda genel olarak çalışma şartlarının iyileşmesi sağlanır ve animeleri izlememizi sağlayan işin mutfağındaki insanların yüzleri gülmeye başlar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder